* Góp phần khôi phục sản
xuất sau chiến tranh
40 năm trước, tỉnh Đồng Nai đang còn phải đối mặt với vô
vàn khó khăn thách thức: vừa phải giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ thành quả
cách mạng, vừa phải phục hồi lại những hoạt động sản xuất bị đình trệ và tăng
năng suất lao động để phục vụ đời sống người dân sau chiến tranh. Trước yêu cầu
đó, năm 1977 Ban Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đồng Nai được thành lập để giải quyết
những vấn đề cấp bách về phát triển kinh tế.
Trụ
sở Ban Khoa học Kỹ thuật những năm 1982
Dù khó khăn nhưng Ban Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đồng Nai
đã phối hợp với các ngành, các cấp trong tỉnh khắc phục tình trạng khoa học và
kỹ thuật còn thiếu thốn, thấp kém và lạc hậu; đồng thời cùng với các ban, ngành
thực hiện các chương trình trọng điểm về nông nghiệp và công nghiệp liên quan đến
khoa học và kỹ thuật để khôi phục và phát triển kinh tế, củng cố chính trị, an
ninh quốc phòng trên địa bàn tỉnh.
Đặc biệt, đã huy động được nhân lực để xây dựng và tổ chức
bộ máy cơ quan; đưa hoạt động tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng trên toàn tỉnh
đi vào hoạt động; phổ biến kiến thức khoa học và kỹ thuật thông qua các tài liệu
và bản tin; tổ chức phong trào sáng kiến cải tiến, hợp lý hóa sản xuất nhằm
giúp các cơ sở, xí nghiệp, nhà máy quốc doanh trong việc duy trì sản xuất và
tăng năng suất.
Cùng đất nước đổi mới
Hòa với công cuộc đổi mới từ năm 1986, ngành khoa học và
công nghệ Đồng Nai đã có những tiến bộ mới. Kết quả trong giai đoạn này đã có
nhiều đề tài, dự án khoa học công nghệ thuộc nhiều lĩnh vực được nghiên cứu thực
hiện mang lại hiệu quả thực tế cho đời sống xã hội. Công tác quản lý môi trường
được tăng cường, đẩy mạnh ngay từ khi mới được nhập chung vào hoạt động cùng với
khoa học công nghệ. Trình độ đội ngũ cán bộ khoa học công nghệ được quan tâm.
Cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm được đầu tư và nâng cấp phục vụ nghiên cứu ứng
dụng.
Thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII (1996) về định
hướng phát triển khoa học công nghệ trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại
hóa, hoạt động khoa học công nghệ tiếp tục tập trung đổi mới cơ chế quản lý
trên một số nội dung chủ yếu để đáp ứng đòi hỏi của nền kinh tế thị trường đang
phát triển mạnh, như gắn nghiên cứu với đào tạo và sản xuất kinh doanh; tăng
kinh phí cho các dự án sản xuất thử nghiệm, các dự án xây dựng mô hình áp dụng
khoa học công nghệ phục vụ phát triển nông thôn, miền núi; tạo điều kiện thuận
lợi hơn nữa cho các tập thể, cá nhân nhà khoa học thành lập các tổ chức khoa học
công nghệ và đăng ký hoạt động; cho phép thành lập các doanh nghiệp trong các
cơ sở nghiên cứu để sản xuất sản phẩm từ kết quả nghiên cứu; tăng cường bảo hộ
pháp lý đối với các quyền sở hữu trí tuệ; khuyến khích chuyển giao công nghệ,
thúc đẩy hình thành thị trường khoa học công nghệ; đặc biệt đẩy mạnh công tác
quản lý và bảo vệ môi trường.
Hội thảo giới thiệu
và trao đổi kinh nghiệm thực hiện hệ thống đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn
quốc tế năm 1998
* Cùng hội nhập quốc tế
Từ năm 2003 đến
nay, giai đoạn tách chức năng quản lý về môi trường, hoạt động khoa học và công
nghệ tỉnh Đồng Nai có nhiều chuyển biến, khởi sắc rõ nét, nhiều nghiên cứu được
ứng dụng rộng rãi, nhiều chủ trương, chính sách được triển khai mang lại hiệu
quả cao về kinh tế - xã hội. Đặc biệt, có nhiều giải pháp ứng dụng công nghệ
thông tin phục vụ cải cách hành chính được giải cao tại các cuộc thi trong nước
và quốc tế.
Với mục tiêu tập trung
đầu tư phát triển tiềm lực khoa học trong 2 lĩnh vực ưu tiên là: phát triển
nông nghiệp và thực hiện cải cách hành chính hướng tới chính phủ điện tử và 3
chương trình mũi nhọn là: Công nghệ thông tin, Công nghệ sinh học và Đào tạo
phát triển nguồn nhân lực. Trong thời gian qua, Đồng Nai đã không ngừng đổi mới
cơ chế quản lý, thành lập một số mô hình nghiên cứu, đầu tư cơ sở vật chất,
trang thiết bị hiện đại, thu hút và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục
vụ nghiên cứu và sáng tạo.
Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển, Sở Khoa học và Công
nghệ Đồng Nai đã tập trung xây dựng tiềm lực khoa học và công nghệ vững mạnh,
hiệu quả. Cụ thể đã phát triển đội ngũ cán bộ làm công tác khoa học từ 36 cán bộ
lên 240 cán bộ; xây dựng phát triển 7 phòng/ trung tâm chuyên môn lên 14
phòng/trung tâm chuyên môn; xây dựng mới trụ sở làm việc theo hướng hiện đại,
khoa học. Bên cạnh đó, nhiều đơn vị sự nghiệp mới được thành lập, đi vào hoạt động
và mang lại hiệu quả kinh tế cao như Trung tâm Đo Kiểm tại huyện Nhơn Trạch,
Trung tâm Ứng dụng công nghệ sinh học tại huyện Cẩm Mỹ và tới đây là Trung tâm
chiếu xạ tỉnh Đồng Nai. Ngoài ra, Trung tâm Phát triển phần mềm, còn có văn
phòng đại diện làm việc tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Với mục tiêu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hướng
tới Chính phủ điện tử, Sở Khoa học và Công nghệ đã triển khai phổ cập trình độ
A tin học cho cán bộ xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh. Kết quả đã có trên
7000 lượt cán bộ được đào tạo. Từ kết quả đạt được, Sở tiếp tục triển khai
chương trình đào tạo trình độ B tin học cho cán bộ chủ chốt của tỉnh và đã có gần
500 lượt cán bộ được đào tạo.
Xác định khoa học
công nghệ là quốc sách hàng đầu và để làm chủ khoa học thì cần có nguồn nhân lực
chất lượng cao nên Sở Khoa học và Công nghệ đã mạnh dạn đề xuất và được tỉnh
giao triển khai thực hiện chương trình đào tạo sau đại học để cung cấp nguồn
nhân lực cho tỉnh. Từ năm 2007 đến nay, chương trình đã đào tạo được 2015 học
viên theo học các chương trình thạc sỹ, tiến sỹ trong nước và nước ngoài.
Song song với công tác đào tạo, Sở Khoa học và công nghệ
đã xây dựng nhiều phần mềm quản lý công việc trên hệ thống mạng. Trong đó nổi bật
phải kể đến sự thành công của văn phòng điện tử di động M-Office và nay là văn
phòng điện tử thông minh I-Office. Sự ra đời của văn phòng điện tử đã giúp cho
Sở Khoa học và Công nghệ và trên 100 cơ quan, danh nghiệp trong và ngoài tỉnh quản
lý công việc một cách hiệu quả hơn và đặc biệt là giảm được một số lượng lớn giấy
và mực in.
Lắp đặt và chạy thử
nghiệm thành công đường truyền internet băng thông rộng bằng công nghệ VSAT-IP
tại xã Nam Cát Tiên huyện Tân Phú
Cách đây hơn 10 năm, khi dịch vụ
internet còn khá hạn chế, đặc biệt là những vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa
chưa có , Sở Khoa học và Công nghệ đã nghiên cứu và triển khai lắp đặt các trạm
đường truyền băng thông rộng để cung cấp internet cho các vùng chưa có hệ thống
đường truyền ADSL. Cách làm này đã giúp nhiều địa phương tiếp cận được với các
tiến bộ khoa học kỹ thuật hiện đại. Cũng từ đây Sở Khoa học và Công nghệ triển
khai các chương trình quản lý và hội nghị trực tuyến giúp
cán bộ không còn phải về tỉnh dự họp hay từ tỉnh về địa phương; đồng thời xây dựng
Trung tâm tích hợp dữ liệu (Data Center) để cung cấp các dịch vụ gia tăng trên
internet.
Các giải pháp công
nghệ thông tin do Sở Khoa học và Công nghệ nghiên cứu thực hiện không chỉ được ứng
dụng trong nước mà còn đạt nhiều giải thưởng cao tại các sân chơi công nghệ
thông tin quốc tế. Tiêu biểu là giải pháp “Cổng an toàn thông tin trên công nghệ
cách ly phi chuẩn” đạt Cup vàng APICTA năm 2006.
Với phương châm "Đưa khoa học đến tận nhà, để nông dân
không phải đi xa"; "Thu hẹp
khoảng cách số giữa nông thôn và thành thị"… Sở KHCN đã không ngừng
đưa các thông tin khoa học công nghệ về nông thôn dưới nhiều hình thức. Trong
đó phải kể đến dự án xây dựng Điểm Thông tin khoa học công nghệ tại các xã, phường,
thị trấn trên địa bàn tỉnh. Với 12 Điểm được triển khai vào năm 2003, đến nay dự
án đã được nhân rộng ra 148 Điểm trên địa bàn toàn tỉnh. Dự án đã mang lại hiệu
quả trong việc ứng dụng CNTT, làm phương tiện để cung cấp thông tin khoa học -
công nghệ cho cư dân nông thôn. Qua đây, người dân có cơ hội, điều kiện để tiếp
cận với Internet trong việc tìm kiếm thông tin khoa học công nghệ theo yêu cầu.
Mỗi điểm thông tin đều có website giới thiệu về các hoạt động của địa phương,
quảng bá các sản phẩm, thương hiệu của người dân địa phương để các tổ chức, cá
nhân và doanh nghiệp trong và ngoài nước biết tới, góp phần cho tiến trình xúc
tiến thương mại.
PGS TS. Phạm Văn Sáng – Giám đốc Sở KH&CN